Cap Sciences - Christophe De Jonge
Wie is Christophe De Jonge?
Christophe De Jonge is directeur en medeoprichter van Cap Sciences. De vzw is sinds 2004 actief en biedt het hele jaar door interactieve pedagogische experimenten aan die jongeren inzichten geven in wetenschappen. Ze leren hypothesen te formuleren en te verifiëren a.d.h.v. experimenten, trekken conclusies en vergelijken hun bevindingen.
Cap Sciences gaat over wetenschap begrijpen en plezier maken!
Cap Sciences is een prachtig project dat Magali en ik hebben opgestart in 2004. We wilden voornamelijk kinderen op een andere manier wetenschap aanleren. We vonden dat wetenschappelijk onderwijs vaak erg frontaal en klassiek was, en dus wilden we iets nieuws aanbieden met veel meer interactie en participatie. Het kind moest centraal staan in het leerproces: het moet zelf hypothesen stellen, proeven doen, experimenteren, echt voelen wat wetenschap betekent, conclusies trekken en die delen met andere leerlingen. Op die manier krijg je wetenschappelijk inzicht. Sommige zaken lijken op het eerste gezicht vrij ingewikkeld, maar als je ze eenvoudig en op een speelse manier aanbrengt, is dat helemaal niet zo.
Cap Sciences bestaat 18 jaar en leert elk jaar 180.000 Franstalige jongeren meer over wetenschap, techniek en technologie. We hopen dat het project nog vele jaren blijft bestaan, want we zijn ervan overtuigd dat ouders en leerkrachten er volledig achter staan. Er is echt veel belangstelling voor onze activiteiten, bijna een fascinatie voor de manier waarop wij de wetenschap overbrengen en verspreiden.
Kinderen warm maken voor wetenschap
Cap Sciences biedt een uitgebreide reeks activiteiten aan en wil zoveel mogelijk kinderen bereiken, waar dan ook: thuis, op een vakantiekamp, maar ook op school. De brede waaier thematische workshops in het basisonderwijs (kleuter- en lagere school) waaruit leerkrachten kunnen kiezen zijn de kernactiviteiten. Daarnaast combineert Cap Sciences cultuur en wetenschap tijdens schooluitstappen, zoals een rondleiding in een museum samen met een wetenschappelijke activiteit rond hetzelfde thema.
Verder vormen de vakantiekampen de hoofdactiviteit van het buitenschools aanbod. Wetenschappen worden steeds aangevuld met andere activiteiten: multisport, mountainbiken, talen, ... De combinaties zijn veruit eindeloos.
De vereniging begeleidt op woensdagnamiddag buitenschoolse activiteiten in Brussel en werkt sinds kort aan een digitaal aanbod: een virtueel forensisch onderzoek dat binnenkort beschikbaar zal zijn op de website. En daarbovenop kan thuis ook wetenschappelijk geëxperimenteerd worden want Cap Sciences geeft workshops op verjaardagsfeestjes bij kinderen thuis. De begeleider geeft dan een wetenschappelijke workshop over bijvoorbeeld superhelden, de forensische wetenschap of robots.
Open voor alle Brusselse kinderen!
Ons project heeft een impact op meer dan 1.000 kinderen die kunnen deelnemen aan onze gratis workshops op scholen. Ik leg de nadruk op het feit dat het gratis is, want het is dankzij de financiering van Innoviris dat we dit kunnen aanbieden. Dankzij die actie kunnen we schoolgaande kinderen die om financiële redenen normaal geen gebruik zouden kunnen maken van onze diensten, toch bereiken. Uiteraard ligt het project ons nauw aan het hart. We bezoeken immers scholen waar we normaal niet komen. En zo kunnen we wetenschap toegankelijk maken voor iedereen.
Als Christophe denkt aan bewustmaking rond wetenschap, dan denkt hij ook aan…
Spontaan zou ik 'verwondering' zeggen", want daar begint het bij. Als jongeren verwonderd zijn, dan kunnen we ze aansporen om wetenschapper te worden of om een wetenschappelijke richting in hun middelbaar of hoger onderwijs te kiezen. En dan zullen er uiteindelijk effectief meer mensen zijn met een wetenschappelijk of technisch beroep. We zijn ervan overtuigd dat het net die eerste stappen in de kindertijd zijn die het verdere leven beïnvloeden en de loopbaankeuze mee bepalen.
Wat het leukste is aan de job?
"Wat ik leuk vind aan mijn werk is het teambeheer, het feit dat je samen een project uitvoert. Cap Sciences is een collectief project. Magali en ik zouden in ons eentje niets hebben bereikt. Het hele team van jonge, gemotiveerde werknemers werkt samen aan een relevant maatschappelijk project, dat uitmuntend en tegelijk veelbelovend is (of veel potentieel heeft). Van meet af aan wilden we leermiddelen en workshops ontwikkelen via originele leermethodes. Want we zijn allebei leraars. Op het einde van zo’n workshop krijgen de leraren een lespakket waarmee ze verder kunnen met hun leerlingen. Ze kunnen aan de slag met bijkomende oefeningen, kleine experimenten met alledaagse materialen voor in de klas, enz. Wanneer de leerkracht een workshop van Cap Sciences bijwoont, wordt hij of zij indirect opgeleid. Met vaak als conclusie: als een externe animator een wetenschappelijke activiteit met mijn leerlingen kan uitvoeren, waarom zou ik het dan niet zelf kunnen? Dat is ook wat we willen aanmoedigen bij de 7.000 tot 8.000 leerkrachten die we elk jaar met onze workshops bereiken. We vermijden kost wat kost ‘one shot’-interventies. We willen dat wetenschappen een veelbesproken onderwerp wordt in de klas en op school, en dat de leerkracht de taak van de begeleider van Cap Sciences kan overnemen en de opgestarte actie zo kan voortzetten."
Het pad van Christophe vóór Cap Sciences
Christophe de Jonge is germanist van opleiding, en begon zijn loopbaan bij de Nationale Bank waar hij verantwoordelijk was voor persoverzichten en financiële vertalingen. Vervolgens stapte hij over naar de sector van beroepsopleidingen waar hij adjunct was van de pedagogisch directrice van een grote privéschool voor taalopleidingen. Later werd hij hoofd van het departement voor ondernemingen en openbare instellingen aan diezelfde school. Door die ervaring kon hij zich verdiepen in onderwijs, een onderwerp waar hij een passie voor heeft. Hij leerde er ook management, marketing, communicatie, financiën, verkoop, team- en projectbeheer. Die vaardigheden zijn nuttig gebleken om een organisatie als Cap Sciences te sturen, die 35 voltijdse medewerkers en ongeveer 100 externe animatoren telt. Die ervaring in de opleidingswereld was essentieel om nadien samen met Magali Mariani, zijn zaken- en levenspartner, de vzw op te richten. Magali was leerkracht wetenschappen en aardrijkskunde. Ze gaf haar baan als lerares op om zich met hart en ziel op dit project te storten. Ze zorgde voor de ontwikkeling van het pedagogische wetenschappelijke luik, niet meteen de specialiteit van Christophe. Het is dankzij die complementariteit en ondernemingszin dat ze de vereniging hebben kunnen oprichten. Ze hadden er geen idee van dat het project zo'n grote omvang zou aannemen. Beiden zijn bijzonder trots op het resultaat en op het afgelegde traject.
De wetenschappelijke activiteiten hebben een impact op jongeren, maar niet alleen dat, ...
Het is altijd moeilijk om de impact te meten. Uiteraard krijgen we meteen feedback van de kinderen in de klas. Ze zijn enthousiast, hun ogen glinsteren, je kunt zien dat ze zich amuseren en dat ze veel bijleren! En ook de leerkrachten zijn tevreden. Bovendien krijgen we daarbuiten ook veel positieve feedback: via e-mails, reacties op sociale media of van mensen die we gewoon ontmoeten. We zijn erg blij met deze feedback. Als je meer dan 100.000 mensen per jaar bereikt, mag je ervan uitgaan dat je impact hebt. We hopen een generatie van Cap Sciences te zien die de aula's van wetenschappelijke faculteiten aan universiteiten of hogescholen zal vullen, of dat sommigen een technisch knelpuntberoep gaan uitoefenen. Tenslotte zijn er steeds meer animatoren die zelf als kind werden ‘warm gemaakt’: ze namen deel aan een workshop van Cap Sciences, kozen nadien voor een wetenschappelijke opleiding, en hebben vervolgens bij ons gesolliciteerd om uiteindelijk zelf animator te worden. En zo is de cirkel rond.